در بخش اول به طور مفصل تادآسانا را بررسی کردیم.
بخش دوم : اوردواهاستاسانا (بالا بردن دستها)
ممکن است یوگاآموزان به روش‌های متفاوتی دستها را برای شروع سیکل سلام بر خورشید بالای سر ببرند. اگرچه این مرحله بسیار ساده به نظر می‌رسد، اما در حقیقت به هیچ وجه ساده نیست. چراکه بالا بردن دستها نیاز به سطحی از هماهنگی عصبی-عضلانی دارد.
اصولا بدن ما به گونه‌ای عمل می‌کند که اگر آگاهانه الگوی عصبی-عضلانی‌ای برای آساناهایی که انجام می‌دهیم در ذهن و بدن تعریف نکرده باشیم، بدن به هر روشی که بخواهد حرکات را انجام می‌دهد تا به هدف نهایی خود برسد. همان طور که بسیاری از مدرسان یوگا مشاهده کرده‌اند، همیشه بدن تا مدت‌های طولانی در انتخاب بهترین و مناسب‌ترین الگوی عصبی-عضلانی به خوبی عمل نمی‌کند.
مجموعه سه استخوان شانه‌ای: بازو، کتف، ترقوه
با نگاهی به مجموعه سه استخوان در بخش شانه در می‌یابیم که بالا بردن دستها عملی پیچیده است. این مجموعه هماهنگ شامل استخوان کتف (تیغه کتف)، ترقوه (استخوان ترقوه‌ای) و بازو (استخوان بالایی بازو) است. از آن جا که در ناحیه شانه این سه استخوان به هم متصل می‌شوند و استخوان کتف کاملا متحرک است، حرکات به خودی خود به طور اشتباه استنباط می‌شوند.
روش درست بالا بردن دستها چیست؟ روشی که در نهایت منجر شود که دستها در مسیر صحیح خود به سمت هدف به درستی حرکت کند.
هدف و جایگاه نهایی این حرکت چیست؟ در روش مرسوم، موقعیت نهایی دستها به گونه‌ای است که ضمن بالا بودن، کف هر دو دست به هم متصل شود. این در حالی است که در بسیاری از سبک ها کف دست ها رو به روی هم و با فاصله از هم قرار می‌گیرد.
روش‌های مختلفی که بر حسب سبکهای یوگا دست ها در سیکل سلام بر خورشید بالای سر می‌روند به شرح زیر است که البته این مرحله تنها به این روش ها محدود نمی‌شود:
- دست ها باز از بغل
- بالا بردن دست ها با زاویه 45 درجه
- کف دست ها به هم متصل شود و دست از رو به روی بدن بالا رود (مانند وضعیت نیایش)
- دست ها محکم
- دست ها در وضعیت رها و ریلکس
- دست ها در بالای سر به هم متصل شود.
- دست ها در بالای سر با فاصله از هم قرار گیرد.
اما در این موارد، چه مشکلاتی ممکن است مطرح شود؟
مشکلات رایج و اصلی در این مرحله عبارتند از:
- عدم صاف بودن آرنج ها
- بالا آمدن شانه‌ها به سمت گوش
- دست ها نتوانند یکدیگر را لمس کنند (در سبک هایی که اتصال بین دو کف دست ارجح است)
اکنون نگاهی داریم بر اینکه دست ها را در آغاز سلام بر خورشید چگونه بالا ببریم :
منطقی‌ترین روش این است که دست ها در حالت ریلکس به بالای سر برده شود. این منطق در جهت حفظ انرژی توصیه می‌شود. به عبارتی، حرکت باید به گونه‌ای باشد که کارآمد بوده و عضلات در حین انجام آن درگیر نشوند. چرا که اصولا نیازی به درگیر شدن عضلات در این بخش از سیکل نیست. دلیل این ادعا این است که در حرکات بعدی فرصت درگیر شدن عضلات وجود خواهد داشت.
با نگاهی به آناتومی کمربند شانه‌ای می‌بینیم که استخوان کتف درست در زاویه 45 درجه ای نسبت به کمر قرار گرفته است و این استخوان بر سطح کمر ننشسته است. به یاد داشته باشید که قفسه سینه به حالت مدور و خمیده است. درست است که استخوان کتف نسبت به کمر صاف دیده می‌شود اما اساسا به این گونه نیست. در نظر گرفتن این موقعیت بسیار مهم است چرا که این به این معناست که سر استخوان بازو به طرفین اشاره نمی‌کند بلکه به سمت جلو قرار گرفته است.
این به این معناست که برای بالا بردن دستها تا زاویه 45 درجه نسبت به بدن، به کم ترین تلاش نیاز است. چنان چه به این شکل حرکت انجام شود، نیازی به عقب راندن استخوان کتف و نزدیک کردن دو بخش چپ و راست تیغه کتف نخواهد بود. این روش اصطلاحا داخل زدن استخوان کتف نامیده می‌شود.
به منظور گسترده کردن فضای خود مفصل شانه، نیاز است که حین بالا بردن دست استخوان بازو کاملا به داخل بچرخد. به دلیل شکل سر استخوان بازو و رویه‌ای که آن را پوشانده است (بخش بالایی و بیرونی استخوان کتف)، چرخش خارجی و رو به بیرون به استخوان بازو این اجازه را می‌دهد که کمی بیشتر از قبل از برخورد با استخوان کتف حرکت کند.
باید در نظر داشت که هر زمان دست ها به بالای سر می‌روند، استخوان بازو به بخش بالایی و بیرونی استخوان کتف برخورد می‌کند. این امری طبیعی است. هنگامی که این برخورد اتفاق می‌افتد، باعث تنظیم استخوان کتف در حرکت می‌شود. این نوع حرکت تحت عنوان چرخش رو به بالای استخوان کتف مطرح می‌شود.
چرخش خارجی یا رو بیرون نیز بخش مهمی از حرکت است که به رساندن بازوها در راستای گوش کمک می‌کند. همچنین ممکن است که حرکت استخوان کتف مانع از چرخش رو به بیرون شود اما باید در نظر گرفت که معمولا چرخش رو به بیرون به خودی خود به ایجاد حرکت مهم دیگری در کتف کمک می‌کند.
این امر باعث فعال شدن عضله دندانه‌ای پیشین می‌شود که هم عضله‌ای کشیده شده است و هم چرخاننده رو به بالای استخوان کتف. در برخی یوگاآموزان چرخش بیش از حد رو به بیرون استخوان بازو و پهن کردن کتف‌ها، باعث ایجاد تفاوت در هنگامی که بین کف دستها فاصله است و وقتی که کف هر دو دست به هم متصل است، می‌شود.
برگرفته از وب سایت یوگا آناتومی
مترجم : پریسا تابش مهر
در بخش های آینده به آساناهای دیگر در سلام بر خورشید می پردازیم.