آساناهای معکوس در آینگار یوگا

در این مقاله، پیکسی لیلاس چراییِ تاکید بر وضعیت های معکوس در آینگار یوگا را مورد واکاوی قرار می دهد، وضعیت هایی از قبیلِ شیرشاسانا (ایستادن روی سر) و ساروانگاسانا (ایستادن روی شانه)

چرا به تمرین وضعیت های معکوس می پردازیم؟

هر کسی که به تمرین آینگار یوگا پرداخته باشد به اهمیتی که به وضعیت های  متنوع معکوس داده می شود و این امر که این وضعیت ها بخشی از هر توالی در تک تکِ جلسه آموزشی را تشکیل می دهند، توجه نموده است. برخی از یوگا آموزان از این موضوع خشنود هستند و از این تمرین ها لذت می برند، سایر یوگا آموزان در جهت پیدا کردن هم راستایی مناسب برای گردن یا شانه هایشان، دست و پا می زنند و احتمالا آرزو می کنند که این دسته از آساناها سهم کمتری در آینگار یوگا داشته باشند.
دلیل این همه تاکید بر این قبیل وضعیت ها چیست؟ ایستادن روی سر و شانه به باور استاد آینگار هسته مرکزی تمرین یوگا را شامل می شوند. این دو را اغلب «شاه و ملکه» یا «پدر و مادرِ» آساناها می نامند و اگر قرار باشد همه چیز از تمریناتِ یک یوگا آموز کاسته شود، تنها همین ها هستند که می بایست سر جای خود بمانند و حفظ گردند.
آن ها مزایای روحی و روانی فوق‌العاده ای را به ارمغان می آورند در عین حال  از ران تا انگشتانِ پا را از تحمل هر نوع تنشی می رهانند.

وضعیت های معکوس و تاثیرات آنها روی بدن

در کل، وارونه ساختنِ بدن به این شکل، دستگاه های اصلیِ بدن (گردش خون، تنفس، اعصاب و غدد) را بهبود بخشیده و قلب را استراحت می دهد. ایستادن روی سر، وضعیتی نیروبخش تر و تحریک کننده تر می باشد.
این وضعیت با افزودنِ بر جریان یافتن خون به مغز، به ارتقای حافظه و تمرکز کمک می رساند و گنجایش ذهنی و پایداری احساسی را بالا می برد.
از طرفِ دیگر، ایستادن روی شانه وضعیتی تقویت کننده تر است. وضعیتی که خنک می کند و آرام می سازد و کمک عظیمی به سلامت غده ای و هورمونی به شمار می آید. این دو وضعیت در کنارِ هم به تَن و ذهن تعادل ارزانی می دارند. همین طور گفته شده است که آن ها واقعیتِ آن چه حس می کنیم را به ما می نمایند. اگر حس خمودگی می کنیم اما قصد داریم به ادامه کارِ خود بپردازیم، حالِ ما را به جا می آورند، اما اگر حقیقتاً خسته ایم، در گوشِ ما نجوا خواهند کرد که برویم دراز بکشیم و استراحت کنیم.
تمرینِ این وضعیت های معکوس برای سلامتی، از مزایای دیگری نیز برخوردار می باشد. آن ها ریه ها را قوا می بخشند و به باز شدگی انسداد بینی و گلو یاری می رسانند، امری که بخصوص در ماه های زمستانی اهمیت ویژه ای را دارا می باشد.
این وضعیت ها در جهت دستیابی به نوعی نظم و ترتیب در گوارش و دفع کمک رسان می باشند، و به این ترتیب تغذیه مناسب برای بدن را تسهیل نموده و سمومِ مضر را حذف می گردانند. آن ها برای عضوهایی از بدنِ ما که دچار رخوت شده اند، سرزندگی به ارمغان می آورند.
برای زنان، با تمرینِ وضعیت های معکوس، توازن هورمونی مورد مساعدت قرار می گیرد. در شرایط بارداری، اگر این وضعیت ها همچنان بخشی از تمرینِ فرد باشند، به پایدارسازی سیستمِ بدن در آن موقعیتِ حساس یاری می رساند. آن ها همچنین در مواردِ بیرون زدگیِ رحم و اختلالاتِ قاعدگی مفید می باشند.
به طور خلاصه، وضعیت های معکوس با خود تندرستی و سلامت به همراه می آورند، هم برای جسم و هم برای روح.
حرکات تعادلی روی سر به طور عمده بر ذهن تاثیر می گذارند و به توسعه بدنی پرقوا، ستون فقراتی نیرومند و ذهنی منظم کمک می کنند. حرکات ایستادن بر روی شانه علاوه بر ارائه مزیت هایی مشابه، احساس آرامش مضاعفی را با خود به ارمغان می آورند و وضعیتی فوق العاده برای استفاده در دوران نقاهت به شمار می رود و همین طور یکی از وضعیت هایی است که نظامِ بدن را تقویت نموده و به بهترین نحو از ابتلا به بیماری جلوگیری می کند.

توالی شیرشاسانا و ساروانگاسانا

شیرشاسانا و ساروانگاسانا به طور کلی در کنار یکدیگر در قالبِ یک توالی مورد تمرین قرار می گیرند. می توان تنها ایستادن بر روی شانه را تمرین نمود. اما توصیه نمی شود که فردی به ایستادن روی سر به تنهایی مبادرت بورزد. این وضعیت به تاثیر متعادل کننده ساروانگاسانا نیاز دارد تا هماهنگیِ لازم را در بدن برقرار سازد. در هسته تمرین و فلسفه یوگا، هر فردی دیر یا زود با مساله تعادل سر و کار خواهد داشت. اگر کاری انجام می دهیم که نظامِ بدن را بر می انگیزاند در پیِ آن به حرکتی نیاز داریم که بدن را سرد نماید.

در هند، اغذیه پر ادویه عمدتاً با ماست صرف می شوند تا آبی بر آتشِ حاصله از ادویه جاتِ تند باشد. عقیده بر این است که انرژیِ حاصله از وضعیت هایی خاص ماناییِ و فایده افزون تری خواهند داشت اگر هم آهنگی و توازن مورد توجه قرار گرفته و حفظ شود.
اگر در دوره قاعدگیِ خویش به سر می برید، فشار خون بالایی دارید، از عفونت در گوش رنج می برید یا به جداشدگیِ شبکیه مبتلا هستید، به تمرینِ وضعیت های معکوس نپردازید. اگر سابق بر این مصدومیت یا مشکلی در ناحیه گردن خود داشته اید و یا سوال خاصی در مورد وضعیت های وارونه دارید بهتر است با معلم خود مشورت نمایید.
در غیر این صورت، وضعیت هایی که بنیانِ وضعیت های معکوس را بنا می نهند را خوب فرا بگیرید؛ وضعیت هایی چون تاداسانا، آدو موکا شواناسانا و سایرِ وضعیت های ایستاده و نشسته ای که همگی بازوها، ستون فقرات و ران های شما را برای انجام وضعیت های شیرشاسانا و ساروانگاسانا آماده می سازند. آن هنگام است که آماده لذت بردن از مزایای انجام تمرین منظم آن آساناها خواهید بود.
مترجمین: ماندانا هادی زاده و حمیدرضا مختارزاده