آسانا (شاخه های درخت)

حدود 3000 سال پیش دانشمندی هندی به نام «پاتانجلی» Patanjeli یوگا را مدون ساخت. او یوگا را ، در کتابی به نام «یوگا سوترا» Yoga Soutras، به ۸ مرحله تقسیم کرد. که بعدها به نام یوگای ۸ مرحله‌ای یا «آشتانگایوگا» Ashtanga Yoga (در زبان سانسکریت آشتانگا به معنای ۸) نامیده شد. «پاتانجلی» در کتاب یوگاسوترا شرح داده است که هرکس در هر شرایط و در هر زمان و مکان می‌تواند با انجام تمرینات یوگا تکامل جسم و ذهن را تجربه کند.
استاد بزرگ یوگا ب.ک.س.آینگار هشت مرحله یوگا را به درختی تشبیه کرده‌اند که به آن درخت یوگا می‌نامند و در این نوشته به مرحله سوم می پردازیم.

۳. مرحله سوم (آسانا) شاخه های درخت

آسانا مرحلۀ سوّم آشتانگا یوگا است…. پروفسور فرزانۀ هندی پاتانجلی در کتاب یوگا سوترا فصل دوّم ، سوترای 46 آنرا با دو کلمۀ (Sthira Sukham) به معنی (Sthira = تداوم ، استوار) و (Sukham = راحت ، آرامش) بیان کرده که اشارتی است به حالتهای نشست به همراه تداوم و آرامش. برخی معتقدند که ریشی های قدیمی تدیجاً به تعداد حالتهای یوگا افزودند ، به گونه ای که تعداد وضعیّتهای اصلی در یوگای جسمی 84 مورد است که اکثر آنها برگرفته از حالتهای حیوانات است (حیوانات در هماهنگی کامل با محیط خود زندگی می کنند) که این حالتها با تنوع هایش به تعداد 8.400.000 است و شاید بیانگر تعداد نوع موجودیّت ها در وجود باشد. (علی اصغر شاهرضایی، باشگاه یوگا وحدت)

آسانا به پایداری و سلامت اعضا و اندامها می‌انجامد و به تعادل ذهن، تحرک، انعطاف، بردباری و افزایش نیروی حیاتی  کمک کرده و تزلزل‌های جسمی و ذهنی را از بین می‌برد. اما اهمیت آساناها در روشی است که ذهن را آموزش داده و آن را می‌پروراند.
تمرین کننده یوگا مانند بسیاری از ورزشکاران در رشته‌های دیگر تن خود را کم نمی‌انگارد اما فقط به کمال آن نمی‌اندیشد بلکه برآن است تا ذهن، هوش و روح خود را کامل کند.
اهمیت مرحله سوم از آشتانگا یوگا از آنجا مشخص می‌شود که تمرین کننده‌ی آشتانگایوگا، نقطه شروعش از این مرحله است. چرا که سلامتی برای رشد معنوی شرط لازمی است. با بدن دردمند و رنجور گسترش و رشد معنویت بسیار سخت و شاید غیر ممکن است.
یوگی می‌داند که خدای بزرگ تن را فقط برای راحتی به شخص نبخشیده است و آن را برای خدمتگزاری عطا کرده تا به دیگران کمک کند. یوگی می‌داند که یوگا، فقط ایستادن روی سر یا معکوس شدن روی کف دستها و اجرای آساناهای پیچیده دیگر نیست و هدف بزرگتری پشت آنها قرار دارد که عبارتند از: سلامت جسمانی، سلامت ذهنی، سلامت اجتماعی، سلامت معنوی، خدمت کردن و خودشناسی …
در باره آساناها مطالب بسیار زیادی وجود دارد و آنها را به گونه‌ای سیستماتیک در اختیار شما دوستان عزیز قرار خواهیم داد.

ماخذ: دانش یوگا نوشته ب.ک.س.آینگار